jaren tien

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 9 juni 2010 behaalde de VVD 31 zetels, een winst van negen. Daarmee werd zij de grootste partij. Voor het eerst sinds 1918, toen het door de liberaal Pieter Cort van der Linden geleide kabinet terugtrad, kende Nederland weer een liberale premier: oud-JOVD-voorzitter Mark Rutte. Hij voerde zijn partij naar 41 zetels bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2012, een record voor de VVD. Vijf jaar later kwam de VVD onder Ruttes leiding uit op 33 zetels.

Was de JOVD in de eerste tien jaar na de eeuwwisseling in sociaalculturele zin wat naar rechts opgeschoven, in het eropvolgende decennium zou zij zich ook op sociaaleconomisch terrein in een aantal opzichten rechtser opstellen. Zo wees de jongerenorganisatie het basisinkomen, dat zij in de jaren tachtig hartstochtelijk had bepleit, in 2010 af. Tom Leijte, JOVD-voorzitter van oktober 2014 tot oktober 2015, vond het een relikwie uit de tijd ‘van het Veronica-liberalisme: lekker jezelf kunnen zijn. De vrijblijvendheid die daaruit volgt is voor mij onverteerbaar’ – geen plichten, ‘maar wel het recht om maandelijks duizend euro te incasseren’.

De JOVD presenteerde zich in de periode na 2010 volop als een zelfstandige organisatie van liberale jongeren. Zij zette soms vraagtekens bij het liberale gehalte van de moederpartij, die niet voldoende de vrijheid van meningsuiting op de voorgrond zou stellen. Ter herdenking van de moord op Theo van Gogh ‘heropende’ de jongerenorganisatie de vrijdenkersruimte die de VVD in 2011 had opgeheven. JOVD-voorzitter Tom Leijte noemde de sluiting een ‘symptoom van de prioriteit van de VVD: geld, geen fundamentele liberale principes.’

Met de electorale groei van de VVD steeg ook het ledental van de JOVD, zoals wel vaker in de geschiedenis van de jongerenorganisatie. Kwam het ledental na de eeuwwisseling aanvankelijk niet boven de 1500 uit, in 2010 telde de JOVD bijna 2000 leden en in drie jaar later zelfs 2800 leden. Daarna zetten een lichte daling in, tot een kleine 2500 in 2017. Een jaar later kwam het uit op zo’n 2700. Van 2017 is ook de leeftijdsopbouw van de ledenaanhang bekend. Jongeren mogen lid worden vanaf hun veertiende jaar; als zij 31 zijn geworden worden ze uitgeschreven. In 2017 was ongeveer de helft van de leden tussen de 21 en 24 jaar oud.

De feesten van de JOVD, hoogtepunten in het verenigingsleven, verliepen nogal eens rumoerig. Wanneer deze in hotels werden gehouden, draaide dat vaak uit op geluidsoverlast. Op het congres van eind 2011 werd het hoofdbestuurslid Organisatie gevraagd wat er gebeurt wanneer er twee congressen bij dezelfde hotelketen werden aanbesteed en de JOVD na het eerste congres vanwege problemen niet meer gewenst was. Zijn antwoord luidde dat ‘leden het helemaal zelf in de hand hebben of we nog een keer welkom zijn bij een hotel’. Het feest kon beter niet in een hotel plaatsvinden; als het belang van een goede feestlocatie vereiste dat ‘daar een stukje voor gelopen moet worden, dan moet dat maar’. Dat vond niet iedereen een goed idee; zouden er in dat geval dan geen bussen kunnen worden ingezet tussen feestlocatie en hotel? Als het congres dat wilde, dan moest het daarvoor maar budget vrijmaken, aldus de hoofdbestuurder.